head injury kids
|

Παιδιά και χτυπήματα στο κεφάλι

Τα τραύματα της κεφαλής είναι πολύ συχνά στα παιδιά. Τα περισσότερα από αυτά είναι ήπια, περιορίζονται σε τοπικά φαινόμενα και συνήθως δεν συνοδεύονται από εγκεφαλικές βλάβες ή απώτερες νευρολογικές επιπλοκές.

Συνήθεις τρόποι τραυματισμού:

Οι πτώσεις αποτελούν τις πιο συχνές αιτίες τραυματισμού στο κεφάλι και μάλιστα θεωρούνται υψηλού κινδύνου για εγκεφαλική κάκωση όταν συμβαίνουν από ύψος πάνω από 0.90 m για παιδιά κάτω των 2 χρονών και από ύψος πάνω από 1,50 m για τα μεγαλύτερα παιδιά.

  • Τα τροχαία ατυχήματα ακολουθούν σε σειρά συχνότητας και χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου για εγκεφαλική κάκωση όταν υπάρχει σοβαρός τραυματισμός ή θάνατος συνεπιβάτη ή εάν υπάρχει τραυματισμός του παιδιού και σε άλλα μέλη του σώματος, εκτός του κεφαλιού.
  • κατά τηνδιάρκεια αθλητικής δραστηριότητας: Πτώσεις από μεγάλο ύψος, συγκρούσεις σε αθλήματα συγκρούσεων ή χτυπήματα με βαριές μπάλες ή μπάλες που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, ιδιαίτερα όταν η πρόσκρουση γίνεται σε στιγμή που το παιδί έχει στραμμένη την προσοχή του αλλού.
  • ηκακοποίηση των παιδιών: Eίναι γνωστό ότι το βίαιο τράνταγμα των βρεφών μπορεί να προκαλέσει σοβαρές εγκεφαλικές βλάβες.

Τι μπορεί να συμβεί μετά από χτύπημα στο κεφάλι;

Απλό οίδημα (καρούμπαλο) που προέρχεται από ρήξη αιμοφόρων αγγείων του κρανίου και του δέρματος.

Κεφαλόπονος. Συμβαίνει σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% των παιδιών μετά από τραυματισμό της κεφαλής. Στα μικρά παιδιά που δεν μιλούν, ένδειξη κεφαλόπονου, είναι η έντονη ανησυχία και η δυσφορία.

Έμετοι. Περίπου το 10% των παιδιών έχει τουλάχιστον έναν εμετό συνήθως αμέσως μετά τον τραυματισμό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Συνήθως ο εμετός αυτός είναι το αποτέλεσμα του φόβου και του πόνου.

Απώλεια συνείδησης. Σε ποσοστό περίπου 5% των παιδιών και των εφήβων που υπόκεινται σε μέτριο τραυματισμό κεφαλής παρουσιάζεται απώλεια συνείδησης για λίγα δευτερόλεπτα.

Σπασμοί. Λιγότερο από 1% των παιδιών παρουσιάζουν σπασμούς μετά από χτύπημα στο κεφάλι. Λίγα από αυτά έχουν εγκεφαλική βλάβη και η αξονική τομογραφία είναι η εξέταση που συνιστάται σε αυτές τις περιπτώσεις.

Διάσειση. Με τον όρο διάσειση εννοούμε ήπιας μορφής τραυματισμό (τράνταγμα) του εγκεφάλου. Χαρακτηρίζεται από σύγχυση, αμνησία (για τη χρονική περίοδο περί τον τραυματισμό), πονοκέφαλο, εμέτους, και ζάλη με ή χωρίς απώλεια συνείδησης.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς

Επικοινωνία με τον Παιδίατρο, ώστε να αξιολογηθούν τα παρακάτω στοιχεία.

Στόχος της εκτίμησης είναι να καθορισθεί εάν πρόκειται για σοβαρό εγκεφαλικό τραυματισμό και άρα χρειάζεται άμεση αντιμετώπιση, στενή παρακολούθηση ή περαιτέρω έλεγχος.

  • Επαναλαμβανόμενοι έμετοι
  • Σπασμοί
  • Απώλεια συνείδησης μετά τον τραυματισμό
  • Επιδεινούμενη κεφαλαλγία μετά τον τραυματισμό
  • Αλαγές στην συμπεριφορά του παιδιού (λήθαργος, δυσκολία βάδισης, ευερεθιστότητα, δυσκολία στην ομιλία, διπλή όραση)
  • Αίσθημα ζάλης που επιμένει ή επαναλαμβάνεται
  • Έξοδος ορόδους ή οροαιματηρού υγρού από την μύτη ή τα αυτιά
  • Βρέφη μικρότερα των 6 μηνών , ανεξαρτήτως συμπτωμάτων
  • Δυσκολία αιμόστασης στο σημείο του τραυματισμού
  • Ανησυχία γονέων

Παρακολούθηση στο σπίτι. 

Εάν ο τραυματισμός είναι ήπιος και ο Παιδίατρος κρίνει ότι το παιδί μπορεί να παρακολουθηθεί στο σπίτι, τότε δίνονται οδηγίες για:

Αντιμετώπιση αιμορραγίας. Εάν το σημείο του τραυματισμού αιμορραγεί, καθαρίστε το με νερό και σαπούνι και πιέστε το με μια καθαρή γάζα. Η αιμορραγία πρέπει να σταματήσει σε 10 λεπτά. Εάν η αιμορραγία δεν σταματάει ή χρειάζεται συρραφή του τραύματος, ζητήστε βοήθεια.

Οίδημα. Εμφανίζεται συχνά μετά από τραυματισμό στο κεφάλι. Για να μειωθεί τοποθετήστε πάγο στην περιοχή για περίπου 20 λεπτά. Συνήθως το οίδημα αρχίζει να βελτιώνεται λίγες ώρες μετά τον τραυματισμό αλλά για την πλήρη υποχώρηση του χρειάζεται περίπου μία εβδομάδα.(Προσοχή, ο πάγος να μην έρχεται σε απευθείας επαφή με το δέρμα)

Πόνος. Δώστε του αναλγητικά (π.χ. Depon).

Ξεκούραση. Παροτρύνετε το παιδί να ξαπλώσει και να ξεκουραστεί. Αφήστε το να κοιμηθεί εάν θέλει, δεν είναι επικίνδυνο σε περίπτωση μικρού τραυματισμού και ειδικά εάν είναι και η ώρα του για ύπνο, πάντα υπό παρακολούθηση. Ήπιος πονοκέφαλος, ναυτία, και ζάλη είναι συχνά ενοχλήματα, ειδικά τις πρώτες ώρες μετά τον τραυματισμό.

Ξύπνημα από τον ύπνο. Δεν είναι απαραίτητο να γίνεται σε παιδιά με ήπιο τραύμα, πόσο μάλλον όταν παρατηρείτε ότι ο ύπνος του είναι όπως τον ξέρετε.

Παρακολούθηση 24 ώρες για:

  • Έμετοι που συνεχίζονται για 4-6 ώρες μετά τον τραυματισμό
  • Έντονος και επιδεινούμενος πονοκέφαλος
  • Υπνηλία
  • Σύγχυση
  • Δυσκολία βάδισης και ομιλίας
  • Αυχενική δυσκαμψία
  • Σπασμοί ή παράξενες κινήσεις που σας προβληματίζουν
  • Έντονο ασταμάτητο κλάμα
  • Αδυναμία ή μούδιασμα οπουδήποτε στο σώμα του

Αντιμετώπιση στο Νοσοκομείο

Ιστορικό τραυματισμού και κλινική εξέταση. Από το ιστορικό του παιδιού αξιολογούνται υποκείμενα νοσήματα που μπορούν να προδιαθέτουν σε εγκεφαλική αιμορραγία (π.χ. αιμορραγική διάθεση, αγγειακές δυσπλασίες), λαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες του ατυχήματος και ακολουθεί λεπτομερείς κλινική εξέταση ώστε ο Παιδίατρος να ξεχωρίσει τις περιπτώσεις υψηλού κινδύνου.

Απεικονιστικός έλεγχος. Σκοπός του απεικονιστικού έλεγχου είναι ο αποκλεισμός ύπαρξης κατάγματος κρανίου,αιμορραγίας μέσα ή γύρω από τον εγκέφαλο, ή άλλης σοβαρής εγκεφαλικής βλάβη. 

Ο απεικονιστικός έλεγχος περιλαμβάνει απλή ακτινογραφία κρανίου που γίνεται όταν υπάρχει η υποψία κατάγματος κρανίου, όταν το ιστορικό είναι αβέβαιο καθώς και για να αποκλειστεί η ύπαρξη ξένου σώματος στο σημείο τραυματισμού.

Εξέταση εκλογής για την διερεύνηση πρόσφατου εγκεφαλικού τραυματισμού είναι η αξονική τομογραφία (CT). Είναι γρήγορη, διαθέσιμη στα περισσότερα νοσοκομεία και χρειάζεται σύντομη καταστολή του παιδιού (περίπου 15 λεπτά) σε αντίθεση με τη μαγνητική τομογραφία (MRI) που δεν είναι η κατάλληλη εξέταση για την διερεύνηση πρόσφατων τραυμάτων, δεν είναι διαθέσιμη σε πολλά νοσοκομεία και χρειάζεται γενική αναισθησία για τουλάχιστον 30 λεπτά).

Πότε πρέπει να γίνεται αξονική;

Αξονική τομογραφία χρειάζεται όταν υποψιαζόμαστε σοβαρό εγκεφαλικό τραυματισμό. Η άσκοπη χρήση της αξονικής εκθέτει τα παιδιά σε περιττή ακτινοβολία και πρέπει να αποφεύγεται.

Πρόγνωση-Παρακολούθηση

Τα παιδιά με ήπιο τραυματισμό κεφαλής αναρρώνουν πλήρως χωρίς επιπλοκές. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα παιδιά με μέτριο εγκεφαλικό τραυματισμό, τα οποία, επίσης, αναρρώνουν πλήρως, θέλουμε όμως να έχουν γίνει τελείως καλά πριν επιστρέψουν στις συνήθεις ασχολίες τους και κυρίως πριν αρχίσουν έντονες αθλητικές δραστηριότητες.

Αξίζει να σημειώσουμε το σύνδρομο μετά από διάσειση. Είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων που ακολουθεί τις πρώτες ημέρες μετά από τον τραυματισμό και χαρακτηρίζεται από κεφαλαλγία, ζάλη, αδυναμία συγκέντρωσης, διαταραχές μνήμης και κυρίως αλλοίωση της προσωπικότητας του παιδιού (αγχώδεις διαταραχές, ευερεθιστότητα, κ.α.). Στο 80-90% των περιπτώσεων η συμπτωματολογία υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες έως λίγους μήνες μετά τον τραυματισμό. Σε ελάχιστες περιπτώσεις όμως τα συμπτώματα επιμένουν και τα παιδιά μπορεί να οδηγηθούν στην κατάθλιψη. Χρειάζεται ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση των γονιών, των ιατρών και των δασκάλων ώστε να μπορέσουν να αναγνωρίσουν και να υποστηρίξουν έγκαιρα τα παιδιά με αυτή τη διαταραχή.

Από την Ειρήνη Γιαννάτου – Παιδίατρος

 

Similar Posts