Η γιαγιά επιστρέφει!
Μ’ ένα δυναμικό come back η γιαγιά επιστρατεύεται όλο και πιο συχνά τον τελευταίο καιρό αντικαθιστώντας την μπέιμπισιτερ ή τον παιδικό σταθμό.
Η θέση είναι multitask (αυξημένων και πολλαπλών υποχρεώσεων)! Θέλεις μια γιαγιά που να προσέχει τα παιδιά όπως μια baby sitter, να τα διαπαιδαγωγεί όπως μια νηπιαγωγός, να έχει υπό έλεγχο το σπίτι όπως μια καλή οικονόμος και πάνω απ όλα να σκέφτεται και να αντιδρά όπως μια μαμά. Χμμμ! Για μισό λεπτό… Έχεις σκεφτεί ποτέ (χωρίς να βγάζω τον εαυτό μου απ έξω) ότι μάλλον ζητάς πολλά;
Τα tips της αρμονίας
Παρόλο που καμία νταντά δεν μπορεί να συναγωνιστεί την ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει η γιαγιά στην ανατροφή του παιδιού, η ενεργή συμμετοχή της στην ζωή της οικογένειας μπορεί να σε φέρει αντιμέτωπη με διάφορες προκλήσεις- κάποιες φορές μπορεί να απογοητευθείς από τις επιδόσεις της, άλλες πάλι να νιώσεις ότι η γιαγιά αποδυναμώνει το ρόλο σου ως μητέρα. Ας δούμε λοιπόν μαζί τι μπορεί να βοηθήσει ώστε η συμβίωση να γίνει αρμονική.
Προσπάθησε να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες. Μην ξεχνάς ότι η γιαγιά δεν έχει τις φυσικές αντοχές ούτε τα αντανακλαστικά ή την ετοιμότητα ενός νέου. Έτσι, η συμμετοχή της στην ανατροφή παιδιών μικρής ηλικίας μπορεί να την αγχώσει ενώ αν συμμετέχει και στις δουλειές του σπιτιού είναι λογικό κάποια στιγμή να νιώσει εξουθενωμένη. Γι αυτό είναι σκόπιμο να δείχνεις κατανόηση σε αναμενόμενες διακυμάνσεις στη διάθεση και τις αντοχές της, και να την ανακουφίζεις όποτε μπορείς από βάρη.
Προσδιόρισε τους ρόλους από νωρίς. Είναι σημαντικό η γιαγιά να καταλάβει ότι ο ρόλος της είναι βοηθητικός και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει αυτόν της μητέρας. Εξήγησέ της από την αρχή ότι δεν πρέπει να επεμβαίνει στις συναλλαγές σου με τα παιδιά ή να ακυρώνει τα όρια που επιβάλλεις ως μητέρα ιδιαίτερα μπροστά στο παιδί. Δείξε, όμως κι εσύ τον ανάλογο σεβασμό όταν κι εκείνη με τη σειρά της προσπαθεί να επιβάλει τη θέση της.
Δώσε έμφαση σε μια κοινή γραμμή. Ενημέρωσέ την για τα βασικά όρια που εσύ κι ο σύντροφός έχετε θέσει για τα παιδιά σας. Τα “πρέπει” και τα “δεν πρέπει” έτσι ώστε όταν η γιαγιά μένει μόνη με τα παιδιά να εφαρμόζει αυτούς τους βασικούς κανόνες, εξήγησέ της για παράδειγμα ποιες τροφές έχεις αποκλείσει από τη διατροφή τους, ποια τηλεοπτικά προγράμματα τους επιτρέπεις να βλέπουν κ.λπ.
Βοήθησέ την να ενημερωθεί. Μην συμπεριφέρεσαι στη γιαγιά αυταρχικά θέτοντας αυθαίρετα κανόνες υπό τη μορφή διαταγών. Φρόντισε να την ενημερώνεις για το πώς και το γιατί σε όλα τα θέματα φέρνοντάς την σε επαφή με τις πηγές από όπου κι εσύ η ίδια αντλείς πληροφορίες: τον παιδίατρο, τους εκπαιδευτικούς, τα περιοδικά, τα βιβλία.
Μην την κρίνεις. Κι εκείνη μεγάλωσε παιδιά. Μην βιαστείς, λοιπόν, να την ακυρώσεις διαγράφοντας μεμιάς όλα όσα θεωρεί σωστά. Θα την πληγώσεις ανεπανόρθωτα. Προτίμησε να περιγράφεις μόνο τη συγκεκριμένη συμπεριφορά που θέλεις να αλλάξει και τα προβλήματα που αυτή δημιουργεί χωρίς να κρίνεις την ίδια. Δείξε διαλλακτικότητα όταν έρχεσαι αντιμέτωπη με φράσεις του τύπου: “Εμείς τότε…”, “Μια χαρά δε μεγαλώσατε;”, “Όλοι αυτό έκαναν!”. Εξήγησέ της γιατί κατέληξες στις επιλογές σου χωρίς να μπαίνεις στη διαδικασία ν απορρίπτεις πάντα τον δικό της τρόπο. Κάποιες φορές εξάλλου μπορεί να μάθεις και εσύ χρήσιμα πράγματα από μια διαφορετική προσέγγιση.
Οι 5 πιο συχνές παγίδες
Προλήψεις, μπαμπούλες, γιατροσόφια, φυλαχτά… Καλώς ήρθες στον κόσμο της γιαγιάς!
Οι προλήψεις
Πίσω από κάθε μωρό ακολουθεί μια γιαγιά, συνήθως φορτωμένη με προλήψεις. Σίγουρα κάποια απ όλες θα έχει πάρει τ αυτί σου: Μην απλώνεις τα ρούχα του μωρού έξω βράδυ για να μην τα δει η νύχτα… Μην αφήνεις το παιδί να καθρεφτίζεται μετά τη δύση του ήλιου… Ποτέ μην κόβεις τα νύχια του την Παρασκευή… Μην αγχώνεσαι υπερβολικά να καταρρίψεις πεποιθήσεις που είναι ριζωμένες εδώ και χρόνια στο μυαλό της, αρκεί βέβαια να μην καταδυναστεύουν την καθημερινότητά σου και κυρίως να μην έρχονται σε κόντρα με ότι είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ως σωστό.
Συνειδητοποίησε ότι η νοοτροπία είναι κάτι που δεν αλλάζει εύκολα στις μεγάλες ηλικίες και μην αποπαίρνεις τη μητέρα ή την πεθερά σου για τις προλήψεις της.
Εξήγησε ότι όπως εσύ δεν προσπαθείς να αλλάξεις την νοοτροπία της, έτσι δεν θα ήθελες κι εκείνη ν αλλάξει τη δική σου, ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια του παιδιού.
Βάλε όρια με ήρεμο και διακριτικό τρόπο χωρίς να την προσβάλλεις όταν βλέπεις ότι σε κάποια θέματα υπερβάλλει.
Τα γιατροσόφια
Συνταγές, γιατροσόφια και διαγνώσεις; Η γιαγιά έχει πάντα τη λύση! Έχει το μωρό πυρετό ή διάρροια; Βγάζει δόντια! Κλαίει και είναι ανήσυχο; Είναι ματιασμένο! Εσύ όμως γνωρίζεις ότι τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Γι’ αυτό:
Φρόντισε να ενημερώνεσαι τακτικά μέσα στη μέρα για το παιδί έτσι ώστε να βγάζεις με βάση τα προσωπικά σου κριτήρια τα συμπεράσματά σου.
Δώσε σαφείς οδηγίες στη γιαγιά για τα συμπτώματα που θα πρέπει να την ανησυχούν και για τα οποία θα πρέπει να σε ενημερώνει άμεσα. Εξήγησέ της ποιες είναι οι απαραίτητες κινήσεις που πρέπει να κάνει όταν το παιδί εκδηλώνει συμπτώματα ασθένειας.
Γράψε σε τετράδιο συγκεκριμένες οδηγίες, τηλέφωνα γιατρών και νοσοκομείων, δοσολογίες φαρμάκων και οποιαδήποτε άλλη απαραίτητη υπόδειξη όταν το παιδί είναι άρρωστο και μένει στο σπίτι μαζί του.
Μην απορρίπτεις όλα τα γιατροσόφια της γιαγιάς. Αν η γιαγιά προτείνει χαμομήλι για τους κολικούς ή χυμό από ρόδι για την διάρροια το μόνο που χρειάζεται είναι να διασταυρώσεις την πληροφορία με τον παιδίατρο.
Η τελευταία μπουκιά
Το μεγαλύτερο άγχος της γιαγιάς είναι αν έφαγε το παιδί όλο του το φαγητό. Κάποιες φορές μάλιστα μπορεί να χρησιμοποιεί αντισυμβατικές μεθόδους στο τάισμα.
Δώσε σαφείς οδηγίες για το τι, πόσο, πώς και πότε θα τρώει το παιδί τονίζοντας ότι ακολουθείς πιστά τις συμβουλές του παιδίατρου.
Βοήθησε τη γιαγιά να χαλαρώσει εξηγώντας ότι δεν πειράζει αν δεν φάει το παιδί όλο το φαγητό επισημαίνοντας ότι η ανάπτυξή του είναι φυσιολογική.
Εξήγησε με σαφήνεια τι δεν πρέπει να κάνει όπως: να δίνει γλυκά σαν επιβράβευση, να εκφοβίζει το παιδί για να φάει, να το ακολουθεί από πίσω για να του δώσει την τελευταία μπουκιά…
Ο μπαμπούλας
Είναι πολύ πιθανό μια γιαγιά, προκειμένου να πείσει το εγγόνι της να φάει, να κοιμηθεί, να κάτσει ήσυχα, να επιστρατεύσει πρόσωπα όπως ο μπαμπούλας, ο παλιατζής, ο αστυνομικός κλπ. Αυτό όμως είναι σύμφωνα με τους ειδικούς και ο πιο σίγουρος τρόπος για να αναπτυχθούν στο παιδί φοβίες. Γι’ αυτό:
Εξήγησε στη γιαγιά ότι είναι λάθος να φοβίζουμε ένα παιδί προκειμένου να πειθαρχήσει και πείσε την να πει αντίο στο μπαμπούλα!
Υπόδειξέ της ποιες μεθόδους χρησιμοποιείς εσύ στο σπίτι για να βάλεις όρια στο παιδί προτρέποντάς τη να κάνει το ίδιο. Π.χ. του προσφέρεις εναλλακτικές ή κάνετε κάποιες συμφωνίες.
Πηγή: Φλώρας Κασσαβέτη, με τη συνεργασία της Τσαμπίκα Μπαφίτη, κλινική και σχολική ψυχολόγος, ψυχοθεραπεύτρια – θεραπεύτρια οικογένειας.