21 συμβουλές για να διατηρείς ένα σπίτι απλό και κακτοποιημένο όταν έχεις παιδιά

Κάθε γονιός ξέρει πολύ καλά ότι τα παιδιά έχουν ένα μοναδικό τρόπο να γεμίζουν τον τόπο πράγματα. Και για κάποιον σαν εμένα που προσπαθώ να απλοποιήσω τα πάντα γύρω μου, αυτό μπορεί να είναι τρέλα. Και πάλι όμως, με λίγο ζήλο, μπορούμε να έχουμε ένα απλό, (σχετικά) τακτοποιημένο σπίτι, όπως επίσης κι ένα ήρεμο μυαλό.

Πρώτα απ’ όλα να αποδεχθούμε το προφανές: οποιαδήποτε ζωή περιέχει παιδιά πρόκειται να είναι περίπλοκη, τουλάχιστον ως ένα βαθμό. Ποτέ δεν πρόκειται να έχεις ένα απολύτως μίνιμαλ τρόπο ζωής με παιδιά στο σπίτι – αυτό είναι κάτι που προσπαθώ κι εγώ να θυμίζω στον εαυτό μου. Έχω μόνο μια κόρη κάτι λιγότερο από δυο ετών, και όπως θα συμφωνήσετε όσοι έχετε μόνο ένα παιδάκι, ακόμα και το ένα φτάνει για να κάνει ένα σπίτι άνω κάτω. Πόσο μάλλον όταν στο σπίτι τριγυρνούν περισσότερα μικρά πλασματάκια.

Να κάποιες συμβουλές για να απλοποιήσεις ένα σπίτι με παιδιά:

Αναγνώρισε τα σημαντικά. Το πρώτο βήμα στο ξεκαθάρισμα της σαβούρας είναι να αναγνωρίσεις ποια παιχνίδια και άλλα αντικείμενα είναι πραγματικά σημαντικά για τα παιδιά. Με ποια παίζουν, ποια πράγματα αγαπούν? Στη συνέχεια ξεφορτώσου όσα περισσότερα από τα υπόλοιπα μπορείς, κρατώντας μόνο εκείνα που χρησιμοποιούν και αγαπούν.
Μαζική εκκαθάριση. Στην αρχή, αν το σπίτι έχει πάρα πολλά πράγματα των παιδιών, θα πρέπει να ξεχυθείς για μια μαζική εκκαθάριση. Ο καλύτερος τρόπος να το κάνεις αυτό είναι να αφιερώσεις μια μέρα για να ασχοληθείς με τα δωμάτια τους. Κάνε ένα κομμάτι τη φορά: ένα συρτάρι, ένα μέρος της ντουλάπας, ένα ράφι. Βγάλε από εκεί ότι έχει, και βάλτα σε ένα σωρό. Από αυτό το σωρό, πάρε μόνο τα πολύ σημαντικά (όπως είπαμε στη συμβουλή #1). Ξεφορτώσου τα υπόλοιπα. Δώστα σε φίλους που έχουν παιδιά ίδιας ηλικίας πάνω κάτω με τα δικά σου ή δώρισε τα για φιλανθρωπικό σκοπό, αν είναι ακόμα σε καλή κατάσταση. Πάρε μερικά κουτιά και βάλε τα πράγματα που θα δωρίσεις. Όταν γεμίσουν, φόρτωσε τα κατευθείαν στο αυτοκίνητο για να τα δώσεις την επόμενη φορά που θα βγεις. Μη μείνουν να στολίζουν κάποια γωνιά του σπιτιού για μέρες. Μετά, βάλε τα σημαντικά πράγματα πίσω, και πιάσε κατευθείαν το επόμενο ράφι ή ντουλάπι. Αν το κάνεις αυτό στα γρήγορα, μπορεί να τελειώσεις με ένα δωμάτιο σε 1-2 ώρες ή και λιγότερο.
Κουτιά αποθήκευσης. Αυτή είναι η καλύτερη λύση για την αποθήκευση των παιχνιδιών τους γενικώς. Το κλειδί είναι να το κάνεις εύκολο για τα παιδιά (και για σένα) το να μπαίνουν τα πράγματα τους εκεί μέσα, και να διευκολύνεται έτσι το συμμάζεμα του γύρω χώρου. Αν μπορείς, κι εφόσον τα πράγματα των παιδιών είναι πολλά, βάλε μια ετικέτα σε κάθε κουτί αποθήκευσης, ανάλογα με το είδος που πηγαίνει στο καθένα (κύβους, λούτρινα ζωάκια, lego, αυτοκινητάκια και κάθε λογής οχήματα). Αν έχεις παιδιά που δε διαβάζουν ακόμα, μπορείς να χρησιμοποιήσεις ετικέτες με εικόνες. Όλο αυτό θα τους μάθει να μην πετούν απλά τα πράγματα τους μέσα σε ένα κουβά και να ξενοιάζουν, αλλά να ασχολούνται με το που πάει τι.
Άφησε χώρο. Όταν βάζεις τα σημαντικά πράγματα πίσω, μην προσπαθείς να γεμίσεις κάθε ράφι ή συρτάρι ή κάθε κομμάτι της ντουλάπας. Δώσε λίγο χώρο εκεί ανάμεσα στα πράγματα. Δείχνει πολύ πιο ωραία, και αφήνει ελεύθερο χώρο για να μπουν κάνα-δυο ακόμα πράγματα αργότερα αν χρειαστεί.
Επίτρεψε τους να κάνουν χαμό. Τα παιδιά δεν είναι τέλεια. Όπως δεν είμαστε κι εμείς. Αναπόφευκτα θα κάνουν και χαμό. Πρέπει να τους επιτρέψεις να το κάνουν. Και μετά, όταν τελειώσουν, ζήτησε τους να κάνουν το μάζεμα ή το καθάρισμα που μπορεί να χρειάζεται. Χωρίς φωνές – δεν πρόκειται για τιμωρία. Ας ξέρουν όμως ότι το μάζεμα σε τέτοια περίπτωση είναι και δική τους υπόθεση.
Βάλε όρια στο μέχρι που απλώνονται τα πράγματα των παιδιών. Μπορείς να τους αφήνεις να κρατούν τα πράγματα τους μόνο στα δωμάτια τους και να ξεκαθαρίσεις ότι το σαλόνι, η κουζίνα και η τραπεζαρία είναι μόνο για πράγματα του σπιτιού. Αν έχεις νήπια, μπορείς να αφιερώσεις κι ένα κομμάτι σε αυτούς τους χώρους για να παίζουν. Φυσικά τα πράγματα τους όλο και θα απλώνονται εδώ κι εκεί μέσα στο σπίτι, αλλά και πάλι καλό είναι να τα περιορίζεις σε συγκεκριμένους χώρους μόνο. Αυτό θα αφήνει το σαλόνι σου απλό και μίνιμαλ.
Η δική τους αποθηκούλα. Πάρε ένα τρέυ με 2-3 θήκες (μικρά συρτάρια) για κάθε παιδί, όπου θα μπορεί το καθένα να αποθηκεύει όλα του τα μικροαντικείμενα που σε διαφορετική περίπτωση θα τα βλέπεις παντού μέσα στο σπίτι. Βάλε αυτά τα τρέυ το ένα πάνω στο άλλο και βάλτα στη ντουλάπα τους (δεν πιάνουν πολύ χώρο), και φτιάξε εκεί μέσα τη δική τους αποθηκούλα.
Μια θέση για τα πάντα. Μια από τις καλύτερες συνήθειες που μπορούν να αποκτήσουν από μικρά. Έχω αρχίσει να το μαθαίνω αυτό στην κόρη μου από τους πρώτους μήνες που άρχισε να περπατάει και είναι πραγματικά εντυπωσιακό πώς ξέρει που πηγαίνει το καθετί, και μάλιστα το πηγαίνει η ίδια στη θέση του. Είναι σημαντικό να μάθουν ότι κάθε πράγμα που τους ανήκει έχει τη θέση του. Αν δεν ξέρουν ποια είναι η θέση του, χρειάζεται να του βρουν μια θέση, και να το βάζουν εκεί από δω και στο εξής. Βασικά, αυτό το σκεπτικό είναι εξαιρετικά χρήσιμο και για όλους εμάς τους μεγάλους – εμένα με βοηθά πολύ στο να είναι το σπίτι συμμαζεμένο.
Οργάνωσε τα πράγματα ανά είδος. Προσπάθησε να κρατάς μαζί πράγματα που έχουν σχέση μεταξύ τους. Ένα κουτί αποθήκευσης για τα λούτρινα ζωάκια όπως είπαμε, ένα άλλο για τα τουβλάκια τους κτλ. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια σε ένα μέρος μαζί. Αυτό το κάνει και πιο εύκολο να θυμάσαι που πηγαίνει τι. Όπως και με τα ρούχα, πχ κάλτσες και εσώρουχα μαζί.
Μάθε να δέχεσαι. Ποτέ δε θα έχεις μια μίνιμαλ ζωή με παιδιά. Αυτό πρέπει να το δεχτείς. Μπορεί να είναι δύσκολο για κάποιον που προσπαθεί να απλοποιήσει τη ζωή του όπως κι εγώ. Το θέμα δεν είναι να έχεις νεύρα επειδή τα παιδιά γεμίζουν όλο το σπίτι με πράγματα. Πρέπει να μπαίνεις στη θέση τους, να τα καταλαβαίνεις. Το να είσαι ένας άσπλαχνος γονιός δεν έχει και τόση πλάκα άλλωστε όπως το να χαίρεσαι να κάνεις παρέα με τα παιδιά σου.
Ένα μέρος για τα χαρτιά του σχολείου. Στο ίδιο σκεπτικό, βρες μια θέση που θα κρατάς όλα τα χαρτιά που φέρνουν τα παιδιά από το σχολείο. Κι ένα φάκελο που μπορείς να αποθηκεύεις όσα από αυτά τα χαρτιά πρέπει να κρατήσεις, για να μη χρειάζεται ποτέ να τα ψάχνεις. Αν χρησιμοποιείς ηλεκτρονικό ημερολόγιο γενικότερα για τις δουλειές σου, όπως το Google Calendar, πέρασε μέσα το σχολικό πρόγραμμα των παιδιών και πρόσθεσε τις εκδηλώσεις τους που προκύπτουν κάθε τόσο για να μην τις ξεχνάς.
Μάθε τους να καθαρίζουν. Ένα παιδί τριών χρονών μπορεί να καθαρίσει σε ικανοποιητικό βαθμό το χαμό που έχει δημιουργήσει, αρκεί κάποιος να του το έχει μάθει. Αν από μικρά παιδιά μάθουν ότι η μαμά και ο μπαμπάς κάνουν όλη την αγγαροδουλειά, θα απαιτούν και αργότερα να συνεχίσει να γίνεται έτσι. Το να βοηθούν στην καθαριότητα του σπιτιού, σε λογικά πάντα πλαίσια, ξε-αγχώνει λίγο τους γονείς, αλλά ακόμα περισσότερο τους μαθαίνει να είναι υπεύθυνα με τους χώρους που χρησιμοποιούν, αφού θα χρειαστεί να καθαρίσουν κι εκείνα που και που.
Κάθε γενέθλια και Χριστούγεννα, χρειάζεται μια εκκαθάριση. Σε αυτές τις δυο περιπτώσεις έρχονται νέα πράγματα στη ζωή των παιδιών μαζικά. Αν απλά προσθέτεις αυτά τα νέα πράγματα στα παλιά, το σπίτι θα είναιο μονίμως γεμάτι πράγματα. Ζήτησε τους να βάλουν όλα τα δώρα τους σε μια μεριά. Και 1-2 μέρες μετά τα Χριστούγεννα ή τα γενέθλια τους, κάντε ένα πέρασμα μαζί από τις ντουλάπες τους και τα κουτιά που αποθηκεύουν τα πράγματα τους και ρώτησε τα τι θα ήθελαν να ξεφορτωθούν για να κάνουν χώρο για τα καινούρια πράγματα.
Κάνε ένα τακτικό ξεκαθάρισμα. Κάθε 2-3 μήνες, θα πρέπει να ξεκαθαρίζεις λίγο τα πράγματα τους. Δες τη συμβουλή #1. Κάντο μια στο τρίμηνο. Μπορείς να βάλεις μια υπενθύμιση στο ημερολόγιο σου ή μπορείς απλά να ρίχνεις μια ματιά στα δωμάτια τους που και που, και αν βλέπεις ότι χρειάζεται, κανόνισε λίγη ώρα να κάνεις ένα καλό ξεκαθάρισμα, μια μαζική εκκαθάριση.
Λιγότερα καλύτερα. Μάθε στα παιδιά ότι δε χρειάζεται να έχουν σωρούς γεμάτους πράγματα για να είναι ευτυχισμένα. Δεν μπορούν ούτως ή άλλως να παίξουν με όλα – δε φτάνουν οι ώρες της μέρας… Όταν έχουν λιγότερα πράγματα, θα μπορούν να βρίσκουν αυτό που θέλουν πιο εύκολα, θα μπορούν να δουν ποια παιχνίδια έχουν για να διαλέξουν κάποιο να παίξουν, και θα μπορούν να έχουν πράγματα καλύτερης ποιότητας (βλ. την επόμενη συμβουλή). Εξήγησε τους το αυτό.
Προτίμησε κάτι ποιοτικό. Αντί να τους πάρεις ένα τεράστιο σωρό με φτηνοπράγματα, προτίμησε παιχνίδια ποιοτικά, που θα κρατήσουν πολύ. Τα ξύλινα είναι καλύτερα από τα πλαστικά, για παράδειγμα. Τα κλασικά παιχνίδια τις περισσότερες φορές είναι και τα καλύτερα. Είναι καλύτερα να ξοδέψεις τα λεφτά σου σε 1-2 υπέροχα πράγματα παρά ένα σωρό πράγματα φθηνά που θα σπάσουν ή γρήγορα θα χαλάσουν και θα καταλήξουν στα άχρηστα σε χρόνο μηδέν.
Αγόραζε λιγότερα. Μείωσε τα πράγματα που αγοράζεις για τα παιδιά σου, δραστικά! Είναι δύσκολο να τους αντισταθείς όταν πραγματικά θέλουν κάτι σε ένα μαγαζί, το ξέρω, αλλά δεν μπορείς να τους κάνεις όλες τις χάρες. Μην τους τα στερείς τελείως, αλλά μην τα κακομαθαίνεις κιόλας παίρνοντας τους τόσα πράγματα. Τα Χριστούγεννα, για παράδειγμα, πάρτους απλά 1-2 καλά πράγματα όπως έγραψα και παραπάνω, αντί καμιά δεκαριά βλακειούλες.
Καθάριζε ότι βρίσκεις στο δρόμο σου όσο πηγαινοέρχεσαι από δωμάτιο σε δωμάτιο και ζήτησε απ’ τα παιδιά να κάνουν το ίδιο. Έτσι το σπίτι μένει όλο και λιγότερο ακατάσταστο.
Καθάρισε λίγο πριν πέσεις για ύπνο. Κάνε ένα γρήγορο καθάρισμα μόλις πέσουν τα παιδιά για ύπνο ή λίγο αργότερα πριν πας εσύ στο κρεβάτι, και βάλε στη θέση τους όσα μικροαντικείμενα ξέχασαν τα παιδιά εδώ κι εκεί. Κάνει τα πρωινά πολύ πιο ευχάριστα.
30λεπτα ‘ντου’ καθαριότητας. Αν έχεις πολλά παιδιά και είναι και πάνω από 5 χρονών σε 30 λεπτά μπορείς να ξεπετάξεις όλο το σπίτι αν στήσεις καλά αυτό το παιχνίδι. Αν έχεις λιγότερα παιδιά, εντάξει, μπορεί να χρειαστείς και πειρισσότερο χρόνο. Το Σάββατο, βάλε στο πρόγραμμα αυτά τα τριαντάλεπτα ντου καθαριότητας, ή κάντα και μίας ώρας – δε χάλασε ο κόσμος. Αυτό σημαίνει ότι κάθε παιδί αναλαμβάνει μια αγγαρεία, και όλη η οικογένεια (μαζί και οι γονείς) παίρνουν θέσεις για ένα γρήγορο καθάρισμα του σπιτιού. Βάλτε ένα χρονόμετρο, και δείτε αν μπορείτε να τα κάνετε όλα σε 30 λεπτά, ή μια ώρα – ότι αποφασίσετε. Με τις άμεσες ενέργειες όλων σας μαζί, το σπίτι θα είναι γρήγορα καθαρό (κι αν όντως γίνεται κάθε εβδομάδα, δε θα προλαβαίνει να βρωμίζει δραματικά) και όλη η υπόλοιπη μέρα μένει για διασκέδαση.
Χρόνος προετοιμασίας. Αυτό δεν έχει να κάνει τόσο με το συμμάζεμα της σαβούρας όσο με το να απλοποιείς τη ζωή σου με τα παιδιά γενικότερα. Βοηθάει πολύ να έχεις λίγο χρόνο κάθε μέρα συγκεκριμένα για την προετοιμασία των παιδιών και όλων εκείνων που μπορεί να χρειάζονται κάθε φορά για τις δραστηριότητες τους και για το σχολείο. Να ετοιμάσεις το φαγητό τους ή το κολατσιό που θα πάρουν μαζί, τα ρούχα τους, τον εξοπλισμό για το ποδόσφαιρο ή ότι άλλο κάνουν εκείνη τη μέρα. Γλιτώνει όλη εκείνη τη βιασύνη τη στιγμή που είστε έτοιμοι να βγείτε απ’ το σπίτι, και σε γλιτώνει από το να ξεχνάς πράγματα.