otitis in children

Τι είναι η ωτίτιδα;

Η ωτίτιδα είναι μία φλεγμονή του αυτιού αρκετά συχνή στα βρέφη και στα παιδιά της προσχολικής ηλικίας. Στις ηλικίες αυτές συνήθως εμφανίζονται 2 τύποι ωτίτιδας:

  1. Η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο, λόγω της συλλογής πύου στο εσωτερικό του αυτιού, μέσα από το τύμπανο.
  2. Η εκκριτική ωτίτιδα που έχει συνήθως πιο ήπια συμπτώματα, με αποτέλεσμα συχνά να αποκαλύπτεται τυχαία κατά την εξέταση του παιδιού από τον παιδίατρο ή τον ωτορινολαρυγγολόγο. Στην εκκριτική ωτίτιδα το υγρό που μαζεύεται στο μέσο αυτί μπορεί να είναι υδαρές (σα νερό) ή πιο παχύρρευστο (βλεννώδες ή βλεννοπυώδες).

Οι δύο αυτές μορφές ωτίτιδας συνήθως είναι αποτέλεσμα κάποιου κρυολογήματος με μπούκωμα στη μύτη. Λόγω του “μπουκώματος” φράζει η ευσταχιανή σάλπιγγα – ο σωλήνας που συνδέει εσωτερικά το αυτί με τη μύτη – δεν αερίζεται το εσωτερικό του αυτιού και μαζεύεται υγρό. Όταν στην απόφραξη της σάλπιγγας προστεθούν και οι ιοί ή μικρόβια ή ωτίτιδα γίνεται πυώδης.

Πώς θα καταλάβω εάν το παιδί μου έχει ωτίτιδα;

Δεν είναι πάντα εύκολο να καταλάβετε αν το παιδί σας έχει ωτίτιδα. Το παιδί σας μπορεί να έχει ωτίτιδα σε ηλικία που δεν μπορεί να εκφράσει τι νιώθει. Εάν δεν είναι αρκετά μεγάλο για να πει “πονάει το αυτί μου”, χρειάζεται να ψάξετε για σημάδια στη συμπεριφορά του που να υποδηλώνουν ότι μπορεί να υπάρχει πρόβλημα.

Κάποιες συνηθισμένες ενδείξεις ότι το παιδί μπορεί να έχει ωτίτιδα είναι οι εξής:
μήπως “τραβάει” τα αυτιά του;

  • μήπως κλαίει συχνότερα και πιο έντονα απ’ ό, τι συνήθως;
  • μήπως βλέπετε υγρό να τρέχει έξω από το αυτί;
  • μήπως έχει πρόβλημα στον ύπνο;
  • μήπως παρουσιάζει διαταραχή της ισορροπίας στο περπάτημα ή στο κάθισμα;
  • μήπως παρουσιάζει πρόβλημα στην ακοή;
  • μήπως φαίνεται να μην απαντά σε χαμηλής έντασης ήχους;
  • μήπως παρουσιάζει ανορεξία ή διαταραχές στις κενώσεις του (πχ. διάρροιες);

Ένα παιδί με φλεγμονή στο αυτί (δηλαδή ωτίτιδα) μπορεί να παρουσιάσει οποιοδήποτε από τα σημάδια αυτά. Αν παρατηρήσετε κάτι από αυτά, ενημερώστε το γιατρό σας.

Υπάρχει τρόπος να προλάβω την ωτίτιδα;

Η ιδιαίτερη ανατομία του παιδικού προσώπου, (με την κοντύτερη και ευθεία ευσταχιανή σάλπιγγα), τις συχνά υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) αλλά και η ελλιπής παιδική άμυνα στις λοιμώξεις είναι τα κυριότερα αίτια που κάνουν πιο επιρρεπή τα παιδιά στις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού κι επομένως και στις ωτίτιδες.

Από την πλευρά τους οι γονείς οφείλουν να διδάξουν στα παιδιά τους βασικούς κανόνες υγιεινής: να μη βάζουν παιχνίδια ή άλλα αντικείμενα στο στόμα τους -συνήθεια ούτως η άλλως επικίνδυνη για εισρόφηση – να πλένουν καλά τα χέρια τους πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας, να χρησιμοποιούν τα δικά τους ατομικά είδη (πχ. ποτήρι, πιάτο, μαχαιροπίρουνα, κλπ). Οι κανόνες αυτοί – όπως εξάλλου και οι περισσότεροι κανόνες για την ασφάλεια και την αγωγή των παιδιών – οφείλουν να μπαίνουν από πολύ νωρίς, ιδίως στην εποχή μας που πολλά παιδάκια υποχρεώνονται να φυλάσσονται σε βρεφονηπιακούς σταθμούς από την ηλικία των λίγων μηνών.

Φρόνιμο είναι σε κάθε περίπτωση ρινίτιδας (μπουκώματος της μύτης) οι γονείς να ξεκινούν άμεσα τις ρινοπλύσεις με θαλασσινό νερό (υπάρχει ανάλογο φαρμακευτικό σκεύασμα) ή φυσιολογικό ορό κι όταν αυτές δεν επαρκούν να χρησιμοποιούν αποσυμφορητικά (τοπικά ή/και συστηματικά) σε συνεννόηση με το γιατρό τους.

Σημαντικό είναι – ειδικά στην υποτροπιάζουσα ωτίτιδα – να χορηγείται κανονικά το φάρμακο το οποίο έχει δοθεί από το γιατρό σας: δηλαδή να χορηγείται στη σωστή δόση και για το συνιστώμενο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τις οδηγίες. Στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζεται επανεξέταση του παιδιού μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ανάλογα με την κρίση του γιατρού σας, για να διαπιστωθεί εάν υποχώρησε η φλεγμονή ή εάν έχει παραμείνει υγρό. Η συμμόρφωση στις οδηγίες γλιτώνει από μελλοντικές υποτροπές.

Τέλος, πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει σημαντική συσχέτιση μεταξύ του παθητικού καπνίσματος και της αυξημένης συχνότητας φλεγμονών του αυτιού. Ας το έχουμε υπόψη μας και αυτό, γιατί είναι απλό και ωφέλιμο για όλους μας να μην καπνίζει κανείς σε χώρους που ζουν παιδιά.

Σάντρα Κοντρογιάννη
Ωτορινολαρυγγολόγος, Δδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Similar Posts