fovies sta paidia
|

Ντροπή ή κοινωνική φοβία στην ψυχολογία των παιδιών;

Αν σκεφθείτε λίγο προσεκτικά, σίγουρα θα θυμηθείτε κάποιον από τους συμμαθητές σας στην τάξη να ήταν το “ντροπαλό” παιδί. Αν όχι στην τάξη σας, σίγουρα στο σχολείο ή στο οικογενειακό σας περιβάλλον κάποιος θα είχε τα χαρακτηριστικά του ντροπαλού ανθρώπου. Και τι εννοούμε, όταν λέμε ντροπαλός; Μιλάμε για κάποιον, ο οποίος συνήθως όταν βρίσκεται με κόσμο είναι συνεσταλμένος, δε μιλάει πολύ και ίσως να φοβάται να αποτελέσει το κέντρο του ενδιαφέροντος.

Όλοι μας κάποιες φορές υπήρξαμε και θα υπάρξουμε ντροπαλοί, όπως για παράδειγμα όταν βρεθούμε σε μια καινούργια παρέα και δεν ξέρουμε σχεδόν κανέναν, αν μας ρωτήσουν μπροστά σε κοινό κάτι που δεν ξέρουμε, όταν βγήκαμε για το πρώτο ραντεβού και άλλα. Σε τέτοιες καταστάσεις είναι φυσιολογικό να είμαστε αμήχανοι και μέχρι να προσαρμοστούμε στα δεδομένα να φαινόμαστε ντροπαλοί.

Το πόσο ντροπαλοί είμαστε διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Υπάρχουν αυτοί που είναι πολύ εξωστρεφείς, οι οποίοι δε δυσκολεύονται να μιλήσουν ελεύθερα μπροστά σε άλλους, υπάρχουν οι άλλοι που ναι μεν ανάμεσα σε φίλους και οικογένεια νιώθουν πολύ άνετα, αλλά όταν βρεθούν ανάμεσα σε άγνωστους είναι ντροπαλοί, αλλά υπάρχουν βέβαια και αυτοί οι οποίοι γενικά είναι πολύ ντροπαλοί.

Υπάρχει ωστόσο και η περίπτωση της κοινωνικής φοβίας, όπου το άτομο ντρέπεται τόσο που να δε θέλει καθόλου να βρίσκεται ανάμεσα σε άλλους και να προτιμάει να μένει συνέχεια στο σπίτι.

Η κοινωνική φοβία διαφέρει από την απλή ντροπαλότητα, καθώς το άτομο με κοινωνική φοβία αισθάνεται πολύ εντονότερο άγχος, αποφεύγει με κάθε τρόπο τις κοινωνικές καταστάσεις που του προκαλούν φόβο και το άγχος του δε μετριάζεται μέσω σταδιακής εξοικείωσης με την κατάσταση που το προκαλεί. Ο φόβος της ταπείνωσης που νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι έχει δημιουργηθεί είτε από κάποιο τραυματικό γεγονός(γελοιοποίηση την ώρα που λέει κάτι στην τάξη) είτε μέσω της μίμησης προτύπου (γονείς κατά κύριο λόγο).

Οι ντροπαλοί μπορούν να αντιληφθούν και να προσαρμοστούν. Αντίθετα, οι έφηβοι και οι ενήλικες με κοινωνική φοβία “παραλύουν” στη διάρκεια κοινωνικών καταστάσεων, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η καθημερινή λειτουργικότητά τους.

Για να συνεχίσουμε, όμως, με τη ντροπαλότητα, η επικεφαλής ερευνήτρια Merikangas Kathleen του Εθνικού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας της Αμερικής (www.nimh.nih.gov/index.shtml), της οποίας οι δάσκαλοι πάντα σημείωναν στην κάρτα επιδόσεων ότι ήταν ντροπαλή στην παιδική της ηλικία, είχε πει ότι “η ντροπαλότητα είναι μια φυσιολογική ανθρώπινη ιδιοσυγκρασία”.

“Δεν έβγαινα ραντεβού, ούτε έκανα ότι και τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας μου”, θυμάται η Cynthia Kipp από την Καλιφόρνια, η οποία εξιστορεί γεγονότα της ζωής της, όταν πάλευε με την κοινωνική φοβία, μια αγχώδη διαταραχή. Τώρα, στα 48 της πιστεύει, ότι τα πρώτα συμπτώματα άγχους άρχισαν στην Τετάρτη τάξη, όπου κρυβόταν κάτω από το παλτό της, ενώ και αργότερα στο Γυμνάσιο, τα πράγματα χειροτέρευσαν στην προσπάθειά της να ανακουφιστεί μέσω του αλκοόλ και των ναρκωτικών. Στο τέλος, όμως, βρήκε την κατάλληλη θεραπεία που δούλεψε σε εκείνη θετικά.

Το να αποφεύγει κανείς τις κοινωνικές εκδηλώσεις, αρχικά τον ανακουφίζει από το άγχος. Μακροπρόθεσμα, όμως, το άτομο αισθάνεται ότι δε μπορεί να τα καταφέρει και σε άλλους τομείς, όπως σχέσεις με φίλους, συναδέλφους και γενικώς κοινωνικές συναναστροφές.

Όταν έχουμε ένα ντροπαλό παιδί, λοιπόν, αποφεύγουμε να το μαλώνουμε ή να το κρίνουμε δημόσια, το παροτρύνουμε να μιλάει για αυτά που αισθάνεται και το ακούμε χωρίς να το κοροϊδεύουμε ή να το απαξιώνουμε. Η πίστη στον εαυτό μας αποτελεί θεμέλιο μιας χαρούμενης παιδικής ηλικίας και κλειδί μιας επιτυχημένης ενήλικης ζωής.

Κανένα παιδί δεν γεννιέται έχοντας αυτοπεποίθηση. Παρόλο που υπάρχει βαθιά μέσα του, είναι απαραίτητη η συμβολή των γονιών του προκειμένου η αυτοεκτίμηση να εμφανιστεί, να δυναμώσει και να εδραιωθεί στην ψυχή του παιδιού.

Όμως, για να αποκτήσει αυτοπεποίθηση ένα παιδί, πρέπει πρώτα να γνωρίσει τον εαυτό του και να τον αποδεχτεί. Εσείς θα πρέπει να του χαρίσετε ασφάλεια, να επικοινωνείτε μαζί του, να το βάζετε σε πρόγραμμα, να του κεντρίζετε το ενδιαφέρον, να το αφήνετε να παίρνει πρωτοβουλίες, να του αναθέτετε ευθύνες και να το ενθαρρύνετε όσο περισσότερο μπορείτε.

Όσο περισσότερο αυξάνεται η αυτοπεποίθηση των παιδιών, τόσο λιγότερο ντροπαλά γίνονται. Υπάρχει αδιαμφισβήτητη σχέση ανάμεσα στη ντροπαλότητα και την αυτοπεποίθηση, καθώς και στη ντροπαλότητα και την αποτυχία στις σχολικές επιδόσεις και όχι μόνο. Γι’ αυτό ένας από τους στόχους είναι η αύξηση αυτοπεποίθησης.

Καλλιεργώντας από νωρίς το αίσθημα της αυτοπεποίθησης, βοηθάτε το παιδί να γίνει υπεύθυνο, να παίρνει σωστές αποφάσεις, αλλά και να πιστεύει στον εαυτό του. Όλα αυτά θα το βοηθήσουν να εξελιχθεί σε έναν ισορροπημένο ενήλικα.

Στις περιπτώσεις όπου η ντροπαλότητα αγγίζει τα όρια της κοινωνικής φοβίας, είναι καλό να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας (ψυχολόγο).

Πηγή: yeskid

 

Similar Posts