Πόνοι περιόδου και ημικρανίες
Η ημικρανία της περιόδου, ή αλλιώς κεφαλαλγία της περιόδου, ή εμμηνορροϊκή κεφαλαλγία αποτελεί ένα είδος πονοκεφάλου που εμφανίζεται στις γυναίκες κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεώς τους.
Ορίζεται ως η ημικρανία που επέρχεται στο χρονικό διάστημα γύρω από την περίοδο, συνήθως από 2 ημέρες πριν, μέχρι 2 ημέρες μετά την έναρξή της.
Η ημικρανία της περιόδου, ή αλλιώς κεφαλαλγία της περιόδου, ή εμμηνορροϊκή κεφαλαλγία αποτελεί ένα είδος πονοκεφάλου που εμφανίζεται στις γυναίκες κατά την διάρκεια της εμμήνου ρύσεώς τους.
Ορίζεται ως η ημικρανία που επέρχεται στο χρονικό διάστημα γύρω από την περίοδο, συνήθως από 2 ημέρες πριν, μέχρι 2 ημέρες μετά την έναρξή της.
Ο πόνος χαρακτηρίζεται συχνά έντονος, παρατεταμένος και από μέτριος έως βαρύς.
Στατιστικά το 60% των γυναικών υποφέρουν από τα επεισόδια της ημικρανίας κατά τη διάρκεια της περιόδου τους, τα οποία και χαρακτηρίζονται ως εξ’ ίσου σοβαρά σε σύγκριση με αυτά άλλων ημικρανιών. Ένα ποσοστό γυναικών αναφέρουν ότι τα συμπτώματα εμφανίζονται αποκλειστικά μόνον εκείνο το διάστημα και κατά την υπόλοιπη διάρκεια του μήνα δεν έχουν πονοκέφαλο. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι οι ημικρανίες της περιόδου εκδηλώνονται με 2,5 φορές μεγαλύτερη συχνότητα από ό,τι άλλες ημικρανίες.
Η κεφαλαλγία στη διάρκεια της εμμηνορρυσίας θεωρείται ότι σχετίζεται με τα επίπεδα των γυναικείων ορμονών κατά το διάστημα αυτό. Για το λόγο αυτό, θεωρείται ότι οι ορμονικές αλλαγές που υπάρχουν στις γυναίκες λόγω του έμμηνου κύκλου τους, πιθανόν να εξηγούν γιατί πιο πολύ γυναίκες από ό,τι άνδρες παρουσιάζουν ημικρανία. Συγκεκριμένα, στη διάρκεια της περιόδου παρατηρείται μια ορμονική διακύμανση, κατά την οποία σημειώνεται πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων και άνοδος της προγεστερόνης. Η ίδια αιτία μπορεί να προκαλέσει ημικρανία και κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας. Λόγω των ορμονικών αυτών αλλαγών ημικρανίες μπορεί να σημειωθούν επίσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μετά τον τοκετό, κατά την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση.
Η επίδραση των αντισυλληπτικών στην ημικρανία της περιόδου ποικίλει. Η σύνθεση του αντισυλληπτικού πιθανότατα να παίζει ρόλο στην επιδείνωση ή τη βελτίωση της ημικρανίας, αφού αυτά που εξασφαλίζουν σταθερή συνεχή χορήγηση προγεστερόνης βελτιώνουν τον πονοκέφαλο, ενώ αυτά που περιέχουν σταθερές ποσότητες συνδυασμού οιστρογόνων – προγεστερόνης επιδεινώνουν την ημικρανία.
Η εμμηνόρροια, εκτός από ορμονικές, προκαλεί και χημικές αλλαγές στο γυναικείο σώμα.
Συγκεκριμένα, οι μεταβολές των οιστρογόνων επηρεάζουν άμεσα τα επίπεδα της σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή στον εγκέφαλο που σχετίζεται με τον πονοκέφαλο, αλλά και τις προσταγλανίδες, ουσίες που αυξάνουν την ευαισθησία των υποδοχέων του πόνου. Τα επίπεδά τους στον οργανισμό αυξάνονται κατά την έμμηνο ρύση και, γι’ αυτό το λόγο ίσως, τα συμπτώματα της ημικρανίας της περιόδου είναι πιο έντονα από αυτά των άλλων ημικρανιών.
Τα συμπτώματα του εμμηνορροϊκού πονοκεφάλου δε διαφέρουν από αυτά του κοινού. Οι γυναίκες αναφέρουν ότι οι ημικρανίες αυτές εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα από τις άλλες, διαρκούν περισσότερο και προκαλούν σοβαρότερα συμπτώματα. Η κεφαλαλγία εντοπίζεται στη μια μεριά του κεφαλιού και επιδεινώνεται από το έντονο φως και το δυνατό θόρυβο. Ακόμα, μπορεί να προκληθεί και τάση για εμετό. Θεωρείται, βέβαια, ότι τα άλλα συμπτώματα της περιόδου, όπως ο κοιλιακός πόνος μεγεθύνουν τα συμπτώματα της ημικρανίας και για το λόγο αυτό η κεφαλαλγία της περιόδου είναι δυσκολότερη από αυτήν που εκδηλώνεται τις άλλες μέρες του μήνα.
Αρχικά, για την αντιμετώπιση της κεφαλαλγίας βρέχουμε το πρόσωπο με κρύο νερό και ξαπλώνουμε σε ένα ήσυχο και σκοτεινό δωμάτιο. Ο ύπνος και η χαλάρωση ανακουφίζουν από την ένταση των συμπτωμάτων, όπως και το απαλό κυκλικό μασάζ στους κροτάφους, χρησιμοποιώντας αιθέριο έλαιο λεβάντας. Καλό είναι να αποφεύγεται η έκθεση στο πολύ φως, τους δυνατούς ήχους και τις έντονες οσμές, αλλά και η κατανάλωση τηγανιτών, λιπαρών τροφών, σοκολάτας και αλκοόλ, καθώς μπορεί να επιδεινωθεί η κατάσταση.
Τέλος, η θεραπεία της εμμηνορροϊκής ημικρανίας περιλαμβάνει φάρμακα, παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται στις άλλες μορφές ημικρανίας, με στόχο τη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων.